Phân loại và hướng dẫn sử dụng các nhóm đồ uống

7236

Thực ra, 90% cấu tạo của hầu hết các đồ uống là H2O, và hàng ngày ngoài nước lọc ra, thì chúng ta còn nạp vào cơ thể rất nhiều loại “nước” như trà, cà phê, nước ngọt, nước ép trái cây… Thế nên, việc hiểu cấu tạo, tác dụng, hạn chế, cách dùng những loại nước này sẽ giúp thộng tin của mục Uống nước đúng cách thêm hiệu quả. Vậy nên, nếu bạn có thắc mắc rằng tại sao một series về uống nước đúng cách lại nói về cách phân loại đồ uống thì hãy theo dõi đến cuối bài viết này.

Cùng Uongnuoc bước vào thế giới của nước và những người bạn nhé!

Đồ uống là gì?

Theo Wikipedia, đồ uống, hay thức uống, là một loại chất lỏng cơ thể con người có thể tiêu thụ, có tác dụng cơ bản là giải nhiệt và giải khát. 

Có bao nhiêu loại đồ uống?

Tôi từng nghĩ mình biết “tất tần tật” về những loại thức uống, cho đến khi bị shock vì phát hiện ra chỉ riêng nước lọc cũng phân làm 3, 4 loại với những đặc tính khác nhau.Từ việc nắm được những thông tin đó, sau đây tôi sẽ chia sẻ lại cho các bạn bằng một sơ đồ “siêu dễ hiểu” dưới đây nha:

Như vậy, bạn có thể hiểu đơn giản nhất, đồ uống sẽ chia làm hai nhóm chính: có cồn và không chứa cồn. Sau đó, việc tiếp theo của bạn là nắm rõ hơn về đặc điểm, công dụng, hạn chế của từng thức phổ biến.

“Hướng dẫn sử dụng” các loại đồ uống phổ biến

I. Nhóm không cồn

a/ Nước uống không ga

  •  Nước thường

Nước thường gồm 3 loại phổ biến: Nước khoáng, nước tinh khiết và nước ion kiềm. Cả 3 đều là nước vô khuẩn, tiệt trùng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đủ tiêu chuẩn dùng trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên, xét về bản chất thì chúng có nhiều điểm khác nhau, công dụng của chúng với cơ thể người dùng cũng có sự khác biệt, thể hiện ở bảng sau:

Nước khoáng Nước tinh khiết Nước ion kiềm
Nguồn nước Nước chảy qua những tầng địa chất có chứa một số nguyên tố, khí tự nhiên hay hợp chất khoáng với hàm lượng cao hơn nước bình thường Nước giếng, nước sông, nước máy được tiệt trùng Nước máy được lọc và điện phân qua máy điện giải 
Công nghệ sản xuất Đóng chai tại nguồn, không qua xử lý làm ảnh hưởng thành phần của nước mà chỉ qua kỹ thuật đảm bảo vô trùng Lọc để không còn cặn bẩn, tiệt trùng Tinh lọc nước để tiệt trùng nhưng vẫn giữ tính tự nhiên của nước. Sau đó nước được đem đi điện phân thành các ion H+, OH- (tạo kiềm tự nhiên)
Thành phần Hàm lượng khoáng tương đối ổn định, và phải có một số yếu tố đặc hiệu theo quy định của thế giới hoặc theo tiêu chuẩn Việt Nam. Gần như không có thành phần vi khoáng. Hàm lượng khoáng ổn định, giàu Hydrogen, pH = 8.5-9.5
Công dụng – Cung cấp nước và nhiều nguyên tố vi lượng cho sức khỏe, giúp chữa bệnh, làm đẹp

– Hàm lượng khoáng >1000mg là nước khoáng trị bệnh, chỉ dùng theo chỉ thị của bác sĩ

Giải khát, cung cấp nước hàng ngày Cung cấp nước và khoáng chất, thanh lọc, giải độc cơ thể (đặc biệt có lợi cho tiêu hóa), chống oxy hóa, có thể dùng để nấu ăn.
Phân biệt bằng vị giác Khi uống có cảm giác hơi tê đầu lưỡi, thể có vị hơi ngọt/mặn (tùy loại), cảm giác tươi mát  Không vị Vị ngọt dịu tự nhiên
Phân biệt bằng thị giác Khi rót ra ly có những bọt khí nhỏ sủi lên Không có hiện tượng sủi bọt khí

Nhiều người vẫn gọi Aquafina là nước khoáng, hay nước suối, thực chất nó là nước tinh khiết

Bên cạnh đó còn có một số định nghĩa thường dùng khác như nước suối (gần giống nước khoáng nhưng hàm lượng khoáng không ổn định), nước lọc (chỉ chung các loại nước đã qua xử lý). Không ít người đang nhập nhằng giữa những khái niệm này. Tuy nhiên, việc phân biệt rõ sẽ giúp việc chọn lựa nước uống hằng ngày của mọi người thêm đúng đắn và hiệu quả.

Một vài điều các bạn cần lưu ý khi sử dụng nước đóng chai, đóng bình thuộc các loại trên:

♦ Nước tinh khiết thích hợp sử dụng hàng ngày, trong mọi khung giờ trong ngày.

♦ Nước khoáng dùng để bổ sung khoáng chất khi cơ thể thiếu hụt, không nên thay thế hoàn toàn nước tinh khiết, nên tránh việc sử dụng nước khoáng để nấu ăn. 

♦ Người có thận yếu hoặc trẻ nhỏ không nên uống nhiều nước khoáng

  • Nước trái câynước trái cây
    • Đặc điểm: Nước trái cây được ép trực tiếp từ những loại rau củ tươi. Đặc điểm của thức uống nhóm này là lượng dinh dưỡng cao, nhiều vitamin và các khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Việc sử dụng trực tiếp nước ép sẽ giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn sử dụng thực phẩm. 
    • Công dụng: Cung cấp vitamin (A,B,C,..) và các chất khoáng cần thiết, đặc biệt là nguồn cung cấp axit folic dồi dào (axit folic là chất giúp sản xuất và duy trì các tế bào mới, giúp ngăn ngừa những thay đổi ở DNA có thể dẫn đến ung thư). Ngoài ra, nước ép trái cây có chứa chất chống oxy, cần thiết với mọi người, đjăc biệt là phái nữ.
    • Hạn chế: Nước ép trái cây chứa rất ít chất xơ và hàm lượng đường khá cao. Trung bình trong 250 ml nước ép chứa có 140 calo, do đó uống quá nhiều nước trái cây có thể dẫn đến thừa calo và tăng nguy cơ béo phì. Chưa kể những thành phần bảo quản,hương kiệu, chống ẩm trong những sản phẩm nước ngọt đóng chai/lon. 
  • Tràtrà
    • Đặc điểm: Trà chứa thành phần chống oxy hóa cao. Theo mức độ oxy hóa giảm dần, ta có trà đen, trà ô long và trà xanh.
    • Công dụng: Trà hỗ trợ trong việc ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng lão hóa, ngăn ngừa bệnh Alzheimer và Parkinson, giảm nguy cơ bệnh tim mạch, lợi tiểu, đào thải độc tố, kháng khuẩn, tăng cường miễn dịch.
    • Hạn chế: Nếu uống nhiều, lượng caffeine trong trà có thể ảnh hưởng ảnh hưởng nhịp tim, gây mất ngủ, chán ăn, khó chịu và bồn chồn. Do đó, chúng tôi khuyến khích khách hàng nên sử dụng nước trà với lượng vừa đủ.
  • Cà phêcà phê
    • Đặc điểm: Trong cà phê có các hoạt chất chính là caffeine, chất chống oxy hóa, muối khoáng, protein, vitamin và hóa chất thực vật (phytochemical).
    • Công dụng: Phòng bệnh Alzheimer, Parkinson, cải thiện trí nhớ, giảm nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch, tiểu đường, cải thiện chức năng hệ tiêu hóa và phòng chống ung thư.
    • Hạn chế: Uống quá nhiều cà phê dễ dẫn đến tăng huyết áp, mất ngủ, bồn chồn, tăng nguy cơ mắc ung thư vú lên 20%. Dùng thường xuyên các loại cà phê pha sẵn nhiều đường, sữa dễ dẫn đến nguy cơ béo phì và tiểu đường.

b/ Nước uống có ga

  • Nước khoáng có ganước khoáng có ga perrier
    • Đặc điểm: Loại nước này có tính axit, thành phần của nó bao gồm nước, khoáng chất và một lượng vừa phải khí CO2 (tự nhiên hoặc được bổ sung khi đóng chai). Thương hiệu nước khoáng có gas thiên nhiên nổi tiếng hàng đầu thế giới là Perrius.
    • Công dụng: Bổ sung các khoáng chất vi lượng (kẽm, magie, canxi,…), kích thích tiêu hóa, làm đẹp, có thể dùng trong pha chế những thức uống khác.
    • Hạn chế: Uống nhiều dễ gây cảm giác đầy bụng.
  • Nước ngọt có ga (Coca Cola, Sprite, Pepsi,…)nước ngọt có ga
    • Đặc điểm: Thành phần chính là nước, CO2 bão hòa, chất làm ngọt và hương liệu.
    • Công dụng: Giải khát, tăng cảm giác ngon miệng khi dùng chung với thức ăn.
    • Hạn chế: Gây béo phì, sâu răng, tiểu đường, tim mạch, thận, loãng xương và có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống sinh sản.
  • Sodasoda
    • Đặc điểm: Giàu khoáng chất, đặc biệt là muối Citrate, khí CO2, có loại có đường hoặc không đường
    • Công dụng: Hỗ trợ tiêu hóa, dùng trong làm đẹp hay dùng để pha chế thức uống
    • Hạn chế: Sử dụng soda nhiều dễ gây đầy bụng, khó chịu. Trong thức uống Soda thường chứa lượng đường khá lớn gây ảnh hưởng xấu cho men răng, gia tăng nguy cơ tiểu đường và bệnh về tim mạch.

II. Nhóm có cồn

Thức uống có cồn bao gồm bia, rượu và một số loại thức uống khác nhau như cocktail, sữa lên men,…Thành phần cơ bản của chúng gồm nước, cồn và một số hợp chất có thể tiêu hóa được.

Mặc dù có một số công dụng tích cực như làm chậm lại quá trình oxy hóa, giảm căng thẳng, đồ uống có cồn, đặc biệt là rượu bia vẫn “hại” hơn “lợi” nếu dùng nhiều, cụ thể như sau:

  • Rượu sẽ làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng, ung thư miệng, suy giảm chức năng gan
  • Uống rượu khi bụng rỗ dễ gây xuất huyết dạ dày
  • Rối loạn trí nhớ, mất thăng bằng, tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ nếu dùng thức uống có cồn thường xuyên, lượng lớn
  • Dễ mất nước, thận phải làm việc nhiều, lâu dài gây suy thận
  • Tổn thương tủy, tiểu đường và có khả năng cao gây ung thư

Theo thống kê nguyên nhân gây nên những vụ tai nạn nghiêm trọng thì rượu bia chiếm phần lớn trong những nguyên nhân đấy. Theo thống kê công bố bởi Ủy ban An toàn giao thông quốc gia năm 2019, có tới 90% số vụ tai nạn giao thông liên quan tới rượu, bia. Có nên uống rượu bia thường xuyên hay không, tôi nghĩ chính bạn nên đưa ra câu trả lời cho chính mình.

Lời khuyên giúp bạn chọn đồ uống cần thiết

Những phân tích chi tiết phía trên đã cho bạn đầy đủ thông tin đúng không nào? Ở phần này, Uongnuoc sẽ giúp các bạn tóm tắt lại một vài lưu ý quan trọng qua sơ đồ sau đây.

Giờ đây chắc hẳn bạn đã trả lời được những thắc mắc về các loại đồ uống đúng không nào? Tôi hy vọng với những kiến thức đã được cung cấp, bạn sẽ có cái nhìn đúng và đủ để sáng suốt lựa chọn cho mình loại nước thích hợp tùy từng hoàn cảnh. Đã biết uống cái gì, vậy câu hỏi tiếp theo chúng ta cần giải quyết là Uống bao nhiêu thì đủ? Bạn đừng quên tìm và đọc tác phẩm liên quan tới cách Tính lượng nước bạn nên uống mỗi ngày nha.

>>> Đọc thêm: Trả lời câu hỏi: “Uống nước đúng cách là gì?” (Phần 3)

Chia sẻ